|
Zuchy z Ottawy odpowiedziały na prośbę
nauczycielki ze Szkoły Podstawowej nr 34 z Radomia
W Komunikatach Ottawskich z 3 października 2018 był
zamieszczony list nauczycielki z jednej ze szkół
podstawowych w Radomiu. Poniżej treść tego listu.
Drodzy
Rodacy!
W
związku ze zbliżającą się SETNĄ rocznicą odzyskania
niepodległości prze Nasz Kraj, zwracam się z nietypową
aczkolwiek sympatyczną prośbą do wszystkich Polaków
mieszkających za granicą, Instytucji, Ośrodków
Polonijnych, do każdego kto będzie chciał pomóc moim
uczniom w realizacji Ich projektu "100/100 CHALLENGE".
Jestem
nauczycielką w Publicznej Szkole Podstawowej nr.34 w
Radomiu. Aby uczcić zbliżające się święto, moi
uczniowie pragną zebrać 100 kartek na 100 lat
niepodległości Polski. Pragniemy dotrzeć do Rodaków i
Instytucji na całym świecie i zachęcić ich do
wysyłania kartek pocztowych z życzeniami/gratulacjami
z okazji tak ważnego święta. Bardzo prosimy o pomoc,
przysyłanie kartek z dopiskiem "100/100
CHALLENGE", a także przekazywanie tej wiadomości
dalej. Chcemy dotrzeć we wszystkie zakątki świata.
Kartki muszą dotrzeć do nas jak najszybciej i mamy
nadzieję, że uda nam się przygotować z tej okazji
imponującą wystawę. Myślę, że to bardzo ważne jeśli
dzieci chcą pokazać, że czują dumę z bycia Polakami...
Jeszcze
raz proszę o pomoc w imieniu moich Uczniów, a także
całej społeczności Szkolnej.
Adres szkoły: PSP 34
ul.Miła
18
Radom,
26-600
Polska
Z
wyrazami szacunku,
Sylwia
Walkiewicz Carboni
Zachęcam
do odwiedzenia strony internetowej Naszej
Szkoły: psp34.radom.pl
Zuchy z Ottawy odpowiedziały na prośbę nauczycielki ze
Szkoły Podstawowej nr 34 z Radomia i przygotowały piękną
kartkę z okazji 100. rocznicy odzyskania niepodległości
przez Polskę. Kartka z Ottawy stanie się częścią wystawy pt.
100/100 CHALLENGE.
Zuchowa sprawność "100-lecie odzyskania niepodległości" w
pełni zasłużona!
#100/100CHALLENGE
#ZHPpGK #ZHPOttawa
Moje wspomnienia z lat młodzieńczych
związane ze szkołą w Radomiu
Dodać muszę, że list od pani nauczycielki szkoły nr 34
odrodził wspomnienia z mojego dzieciństwa w rodzinnym
mieście Radomiu. Publiczna Szkoła Podstawowa nr 34 (ul. Miła
18) jest oddalona od Niepublicznej Szkoły Podstawowej im.
Juliusza Słowackiego (ul. Warszawska 3) jedynie o około 800
metrów. Niepubliczna Szkoła nazywała się wcześniej Szkołą
Podstawową nr 27. Ukończyłem tę szkołę w roku 1963.
Dokładnie w tym samym roku rozpoczęła działalność Szkoła
Podstawowa nr 34 na ul. Miłej, która została wybudowana
w nowo-powstającej dzielnicy. Ta nowa dzielnica
nazywała się początkowo „Osiedle Północ”, ale w 1960 roku –
kiedy Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej stuknęło 15 lat –
zamieniono ją na "XV-lecia PRL". Po czerwcu 1989
używana jest nazwa "XV–lecie", z pominięciem "PRL". Jako
ciekawostkę można dodać, że do lat 50-tych, zanim rozpoczęto
budowę nowego osiedla, w tym miejscu istniała wieś o nazwie
Oświęcim. Tereny między moją szkołą podstawową a szkołą na
ulicy Miłej to była ogromna niecka spowodowana wybuchami -
na tym terenie była niemiecka prochownia i zbrojarnia.
Osiedle XV-Lecia jest jedną z największych dzielnic Radomia.
Osiedle XV-Lecia PRL budowano w dość szybkim tempie dzięki
temu, że przy budowie po raz pierwszy zastosowano w Radomiu
metodę „uprzemysłowioną" z prefabrykatów ("wielkiej płyty"),
którą wcześniej wypróbowano na warszawskim Żeraniu.
Pozwalała ona czteropiętrowy budynek postawić w dwa
miesiące.
Ja mieszkałem na "Obozisku" - pierwszej nowej powojennej
dzielnicy mieszkaniowej w Radomiu, budowanej w latach
1948-1954. Postawiono tam 18 wielo-klatkowych
4-kondygnacyjnych bloków z tradycyjnej cegły wzdłuż Potoku
Północnego i ulicy, która wtedy nazywała się Gwardii
Ludowej. Tempo budowy tych domów było o wiele wolniejsze w
porównaniu z "wielką płytą". Moja szkoła nr 27 była na
"Obozisku", na granicy z XV-Leciem.
Skąd pochodzi nazwa dzielnicy "Obozisko". Otóż ma ona
najprawdopodobniej związek z obradami Trybunału Koronnego w
Radomiu, kiedy to do miasta zjeżdżały tłumy ludzi. Z powodu
braku miejsca w domach i zajazdach, zamieszkiwali oni w
namiotach, rozbijanych na terenie przy granicy miasta,
nazwanym później właśnie Oboziskiem.
Przy okazji inna ciekawostka na temat systemu szkolnego w
Polsce po zmianie systemu w roku 1989:
Jak to się stało, że moja szkoła podstawowa po zmianie
systemu w Polsce stała się Szkołą Niepubliczną.
Po tym, jak radomski samorząd zlikwidował Publiczną Szkołę
Podstawową nr 27 rodzice uczniów i nauczyciele szkoły
walczyli, by w tym budynku nadal odbywała się nauka.
Zawiązali Stowarzyszenie "Sami dla Siebie", które
doprowadziło do utworzenia szkoły niepublicznej. Niestety
początkowo Stowarzyszenie "Sami dla Siebie" nie dostało
subwencji oświatowej. Jednak, 1 września 2004 roku ponad 220
dzieci rozpoczęło naukę w Niepublicznej Szkole Podstawowej
przy ul. Warszawskiej 3. Najpierw mówiło się, że
nauczyciele, którzy zdecydowali się na pracę w Niepublicznej
Szkole Podstawowej przez pierwsze 4 miesiące będą pracować
za darmo, jak wolontariusze. Ten czarny scenariusz na
szczęście się nie sprawdził. Pieniądze na nauczycielskie
pobory pochodzą z pożyczek. Na takie rozwiązanie zdecydowały
się władze stowarzyszenia. Nie chciano zaciągać bankowego
kredytu, by nie tracić dużych pieniędzy na spłatę odsetek.
Pożyczki oferują dla stowarzyszenia prywatne osoby.
Nauczyciele i rodzice często pracują razem na rzecz szkoły.
W wakacje malowali sale, sprzątali, przestawiali meble, itd.
Dzięki Europejskim Funduszom Socjalnym szkoła otrzymała
multimedialną pracownię komputerową.
Radom - miasto "warchołów" z czerwca 1976 r. było
dyskryminowane za swoją postawę przez władze oraz służby
PRL. Radom to miasto, które również straciło na
transformacji lat 90. Te niekorzystne zmiany są odczuwalne
do dzisiaj, a przecież miasto leży rzut kamieniem od
Warszawy. Komunikacja kolejowa z Warszawą jest gorsza niż za
czasów PRL. Miasto potrzebuje nowej władzy, która będzie
potrafiła wykorzystać lokalizację i podejmować własne
inicjatywy. Z Radomia pochodzą najbogatsi Polacy a miasto
jest jednym z najbiedniejszych. Jan Kulczyk i rodzina oraz
Zygmunt Józef Solorz-Żak (urodzony jako Zygmunt Józef Krok,
4 sierpnia 1956 w Radomiu; znany również jako Piotr Krok i
Piotr Podgórski) to Radomianie. Jest to miasto, które wymaga
wielkich zmian. W ciągu ostatnich trzech lat z Radomia
wyjechało co najmniej 14 tysięcy mieszkańców. Niestety, II
turę wyborów samorządowych w Radomiu wygrał obecny prezydent
miasta Radosław Witkowski (53% głosów), czyli raczej nie
należy spodziewać się większych zmian na korzyść dla miasta.
Witkowski wygrał prawdopodobnie, dzięki silnemu wsparciu
pozakulisowemu i medialnemu ludzi takich jak Zygmunt
Solorz-Żak.
Jacek
Jerz - starszy kolega z podwórka na "Obozisku", brat
mojego kolegi z klasy licealnej, radomski bohater
Moja
propozycja dla nauczycieli w Radomiu, w tym dla pani
Sylwii Walkiewicz Carboni z Publicznej Szkoły
Podstawowej nr 34, żeby w ramach zajęć z historii
Radomia i patriotyzmu zapoznawać młodzież szkolną z
bohaterami także tej w miarę młodej historii.
Proponowałbym jako jednego z kandydatów Jacka Jerza.
Jeśli przy ulicy, która kiedyś nosiła imię Jacka
Jerza, zamontowano tablicę przypominającą ten fakt
oraz krótką sylwetkę bohatera, uczniowie powinni
odwiedzać to miejsce i składać kwiaty przy różnych
okazjach, żeby pamięć o tym radomskim bohaterze nie
zaginęła.
Jacek Jerz mieszkał w sąsiednim bloku do mojego, klatka
w klatkę, przez trawiaste podwórko. Na powyższej mapie,
klatka Jacka była na rogu ul. Rodziny Winczewskich i
Hugona Kołłątaja a mój blok przy H. Kołłątaja 3
(czerwona kropka na mapie). Z młodszym bratem Jacka
uczęszczałem do jednej klasy w liceum im. Tytusa
Chałubińskiego. W zasadzie, chyba Jacek zainspirował
mnie do zainteresowania się elektroniką, którą
studiowałem później na Politechnice Warszawskiej.
Najpierw krótka wzmianka o tym, jak starano się
upamiętnić Jacka po czerwcu 1989, dalej podam więcej
informacji z jego życiorysu, które dają podstawy do
upamiętnienia osoby Jacka Jerza.
W 1990 roku radni Rady Miejskiej w Radomiu zmienili
nazwę ulicy Gwardii Ludowej na ul. Jacka Jerza. Po kilku
latach nowa, tym razem zdominowana przez SLD, Rada
Miejska zmieniła nazwę ulicy ponownie na Gwardii Ludowej
co odbiło się szerokim echem w całym kraju. Obecnie
ulica nosi kompromisową nazwę Rodziny Winczewskich,
działaczy Armii Krajowej.
Dlaczego działacze SLD tak nienawidzili Jacka Jerza,
że nie mogli znieść faktu nazwania ulicy jego
imieniem.
Antoni Jacek Jerz (ur. 11 października 1944
w Radomiu, zm. 31 stycznia 1983) – działacz opozycyjny i
niepodległościowy, założyciel i wiceprzewodniczący MKZ NSZZ
„Solidarność” Ziemia Radomska, twórca i przywódca radomskiej
Konfederacji Polski Niepodległej oraz członek władz
krajowych KPN, założyciel i członek władz ogólnopolskich
Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania (tzw. "Siódemki"),
delegat na I Zjazd Krajowy NSZZ „Solidarność”, jeden z
najdłużej internowanych i szykanowany w stanie wojennym,
zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach. Figuruje na liście
ofiar stanu wojennego. Odznaczony pośmiertnie przez
Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Oficerskim Orderu
Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Wolności i Solidarności przez
Prezydenta RP Andrzeja Dudę. Istnieje uzasadnione
podejrzenie, że został zamordowany przez SB, co może być
jednym z głównych powodów prób zacierania pamięci o Jacku
Jerzu.
Amerykański historyk David Morgan, tak swego czasu pisał o
Jacku Jerzu w swoim artykule:
„Jednym z bardziej interesujących aspektów biografii Jacka
Jerza, jest to, że z jego pochodzenia i wczesnych lat
młodości w żaden sposób nie można odczytać zapowiedzi jego
późniejszej determinacji i zaangażowania społecznego, z
których znany był w późniejszej działalności opozycyjnej
wobec reżimu komunistycznego.
Urodził się w rodzinie robotniczej, 11 października 1944
roku. We wczesnej młodości pracował fizycznie, do ukończenia
technikum elektronicznego. Podobnie jak spora część młodych
ludzi w tym okresie wszedł w kolizję z prawem.
Jednakże już w niecały miesiąc po podpisaniu Porozumień
Gdańskich, w październiku 1980 roku Jerz zaangażował się w
tworzenie radomskiej „Solidarności”. Na jednym z pierwszych
spotkań Andrzej Sobieraj został wybrany jako tymczasowy
przewodniczący związku, a Jacek Jerz został jego zastępcą.”
David Morgan pisał: ”Jerz był jednak kimś więcej niż tylko
bystrym propagandzistą. Jego zdolności organizacyjne i
wyczucie negocjacyjne znalazły uznanie podczas negocjacji z
władzami na temat rehabilitacji protestu 1976 roku
(prowadzonych w marcu 1981 roku), a następnie zostały
publicznie potwierdzone poprzez wybranie go na delegata na I
Krajowy Zjazd „Solidarności” w lecie 1981 roku. Przed KZD
Jerz odegrał istotną rolę w utworzeniu Konfederacji Polski
Niepodległej KPN w Radomiu, której był pierwszym
przewodniczącym oraz w powstaniu Komitetu Obrony Więzionych
za Przekonania. Jerz przedstawił na KZD program gospodarczy
KPN, który był zaskakującym dokumentem zważywszy na
niewielkie ówczesne zainteresowanie sprawami
restrukturyzacji gospodarki socjalistycznej. W swoim
wystąpieniu Jerz podkreślał znaczenie prawa w państwie,
uważał także, że Polska powinna stać się członkiem
Międzynarodowego Funduszu Walutowego, a polski złoty
powinien stać się walutą wymienialną. Postulował między
innymi ochronę prawa własności oraz wprowadzenie zasad
wolnego rynku w obrocie ziemią – dziś wszystkie te postulaty
zostały spełnione.”
 Jacek Jerz, z
wykształcenia technik elektronik, pracował w radomskim
oddziale Głównego Urzędu Statystycznego, a następnie na
stanowisku kierownika sekcji komputerowej (maszyny liczące
"Odra") Zakładów Elektronicznej Techniki Obliczeniowej
(ZETO) przy Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu.
Jacek Jerz był współzałożycielem radomskiej "Solidarności",
Konfederacji Polski Niepodległej i Komitetu Obrony
Więzionych za Przekonania (KOWzP). Był wiceprzewodniczącym
MKZ NSZZ „Solidarność” a następnie członkiem Zarządu Regionu
(Komisja Rewizyjna). Przewodniczył radomskiej KPN, a po
aresztowaniu przywódców KPN działał w ścisłym kierownictwie
ogólnopolskim Konfederacji, tzw. "Siódemce". Był członkiem
władz krajowych KOWzaP, który na jego wniosek został uznany
przez I Krajowy Zjazd NSZZ „Solidarność” za oficjalną agendę
praworządności „Solidarności”.
Jacek Jerz był inicjatorem najważniejszych działań
opozycyjnych i niepodległościowych na Ziemi Radomskiej, w
tym strajku okupacyjnego i późniejszego przejęcia budynków
WRZZ (reżimowych związków zawodowych) na siedzibę NSZZ
Solidarność, strajku studenckiego na radomskiej WSI,
wybudowania pomnika katyńskiego na radomskim cmentarzu
rzymskokatolickim (przygotował i wkopał krzyż brzozowy,
który przez lata stał w miejscu obecnego pomnika) oraz
pomnika Czerwca '76 (współorganizował wmurowanie kamienia
węgielnego pod pomnik i uroczyste obchody rocznicy w 1981 r.
z udziałem L. Wałęsy i A. Walentynowicz). Współorganizował
ostatecznie niezrealizowany "Marsz Gwiaździsty".
W 1981 r. Jacek Jerz brał udział w rozmowach ze stroną
rządową na temat ukarania winnych i rehabilitacji ofiar
Czerwca '76, co doprowadziło do usunięcia skompromitowanych
"ścieżkami zdrowia" I sekretarza PZPR Prokopiaka i
komendanta wojewódzkiego MO Mozgawy, walczył o przekazanie
budynków MO i SB na potrzeby szpitala wojewódzkiego,
zorganizował ogólnopolski zjazd KOWzP w budynku NOT w
Radomiu oraz słynne grudniowe posiedzenie Komisji Krajowej
NSZZ "S" w hali Radoskóru.
Jacek Jerz współorganizował największe w regionie
manifestacje, w tym obchody Święta Niepodległości 11
listopada 1981 r., w trakcie których w przemówieniu na Rynku
starego miasta wobec kilku tysięcy zgromadzonych
wypowiedział się o sowieckiej okupacji, Katyniu, Jałcie i
ofiarach komunizmu oraz stwierdził, że celem działań są
wolne wybory oraz demokratyczna i niepodległa Polska, a nie
jedynie reformowanie socjalizmu. Było to jedno z
najodważniejszych publicznych wystąpień czasów pierwszej
„Solidarności”.
Jacek Jerz był delegatem na I Krajowy Zjazd NSZZ "S" w
Gdańsku Oliwie gdzie m.in. przedstawił w imieniu władz KPN
Plan Stabilizacji Gospodarczej – pierwszy prorynkowy program
gospodarczy w PRL, postulujący m.in wprowadzenie zasad
gospodarki wolnorynkowej, przystąpienie Polski do
Międzynarodowego Funduszu Walutowego czy przekazanie
zakładów pracy w ręce samorządów pracowniczych. Był również
współautorem uchwały Zjazdu rozwiązującej KSS „KOR” oraz
uchwały uznającej Komitet Obrony Więzionych za Przekonania
za agendę NSZZ „Solidarność”, co umożliwiło jego działalność
i utrudniło SB represjonowanie jego członków. Kandydował do
Komisji Krajowej „Solidarności” i uczestniczył w jej
pracach.
Był inicjatorem ważnego, zamkniętego posiedzenia Prezydium
Komisji Krajowej w hali "Radoskóru" w Radomiu w dniu
3.12.1981 r. (z którego wykradziono i opublikowano nagrania,
które posłużyły jako jeden z pretekstów do wprowadzenia
stanu wojennego; istnieje uzasadnione przypuszczenie, że
jedno z nagrań zostało dokonane przez Władysława Frasyniuka
- trafiło do Warszawy z opóźnieniem, gdyż oficer prowadzący
w drodze z Wrocławia do Radomia miał wypadek i odebrał to
nagranie później), brał udział w ostatnich obradach KK w
Gdańsku w przeddzień wprowadzenia stanu wojennego.
Aresztowany w nocy 12/13 grudnia 1981 r. po powrocie z obrad
KK NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, został pobity i wywieziony
do lasu pod Radomiem gdzie w środku nocy usiłowano wyrzucić
go z samochodu na leśną polanę. Ponieważ próby te nie
powiodły się, pozostaje jedynie domyślać się czy miało to
być zastrzelenie "przy próbie ucieczki" czy jedynie
zastraszenie.
Jerz był jednym z najdłużej internowanych działaczy w kraju
– ponad 12 miesięcy – przebywając kolejno w więzieniach w
Kielcach, Radomiu, Bydgoszczy (szpital więzienny, gdzie
przewieziony został pod nadzorem MSW w tajemnicy przed
rodziną, a po zabiegu usunięcia polipów z nosa mimo
pozytywnej opinii lekarskiej stwierdzającej gotowość do
powrotu przetrzymywany był kolejny miesiąc w całkowitej
izolacji i prawdopodobnie faszerowany środkami chemicznymi),
Gębarzewie oraz Kwidzynie, gdzie podczas brutalnej
pacyfikacji protestu głodowego przez ZOMO został ciężko
pobity i przeszedł "ścieżki zdrowia". Wolność odzyskał
dopiero 19 grudnia 1982, tj. w dniu podjęcia przez Radę
Państwa uchwały o zawieszeniu stanu wojennego. Jednocześnie
Prokuratura Wojskowa w Warszawie wszczęła przeciwko niemu
postępowanie karne "o kierowanie nielegalnym związkiem
mającym na celu obalenie ustroju PRL" w ramach procesu
kierownictwa KPN i KOWzP; postępowanie to umorzono w dniu
jego śmierci.
Miesiąc przed jego zwolnieniem z internowania, wracający z
widzenia z nim żona i syn mieli poważny wypadek samochodowy
(pęknięcie opon i uderzenie w drzewo), którego okoliczności
budzą szereg wątpliwości gdyż nastąpił kilka minut po
postoju na posiłek gdy samochód znajdował się bez nadzoru. W
tym samym dniu i czasie wypadek samochodowy (najechanie
przez kierującego autem funkcjonariusza MO) miała również
powracająca z widzenia żona drugiego lidera radomskiej
„Solidarności” – Andrzeja Sobieraja. Były to więc
prawdopodobnie kolejne, coraz bardziej drastyczne, próby
zastraszenia i złamania radomskich przywódców opozycji,
mające powstrzymać ich od dalszej działalności.
W czasie internowania, wbrew przepisom stanu wojennego, Jerz
został zwolniony z pracy w radomskim ZETO pod pozorem
likwidacji stanowiska, w wyniku czego rodzina została
pozbawiona środków utrzymania. Po wielokrotnych odwołaniach,
Sąd Pracy ostatecznie przywrócił go do pracy, skąd
natychmiast został ponownie zwolniony z jednomiesięcznym
okresem wypowiedzenia i oddelegowaniem na ten czas do filii
w Kielcach. Jednocześnie radomska SB zabroniła zatrudnienia
Jacka Jerza w jakimkolwiek radomskim zakładzie pracy.
Jacek Jerz zmarł nagle 31 stycznia 1983 roku w wieku 38 lat,
zaledwie parę tygodni po opuszczeniu więzienia. Jego
pogrzeb, skrupulatnie inwigilowany i w całości filmowany z
polecenia MSW, stał się wielką manifestacją z udziałem ponad
10.000 mieszkańców Radomia i było to jedno z największych
zgromadzeń w historii miasta. Zabroniono drukowania
nekrologów a te wydrukowane nieoficjalnie lub napisane
ręcznie niszczono, uniemożliwiono odprawienie mszy
pogrzebowej w rodzinnej parafii (zgodzono się jedynie na
kościół położony najbliżej cmentarza) aby zapobiec
przemarszowi konduktu pogrzebowego ulicami miasta, wydano
zakaz niesienia trumny ze zwłokami z kościoła do grobowca.
Do zakładów pracy rozesłano zakaz udzielania w tym dniu
urlopów i zwolnień, zatrzymywano próbujących przybyć na
pogrzeb z innych miast działaczy i członków rodziny a
lokalnym opozycjonistom i księżom zabroniono wygłaszania mów
pogrzebowych pod rygorem represji (mowę pogrzebową pomimo
zakazu wygłosił przewodniczący „Solidarności” Andrzej
Sobieraj, za co został następnie zatrzymany). W czasie
pogrzebu SB próbowała wywoływać prowokacje i burdy. W dzień
po pogrzebie grób Jacka Jerza został sprofanowany przez
funkcjonariuszy SB, którzy połamali wiązanki i powyrywali
szarfy – ich raport z wykonania zadania zachował się w
archiwach, a jeden z funkcjonariuszy awansował i sprawował
przez wiele lat prestiżową funkcję w radomskiej policji.
Sprawa śmierci Jacka Jerza
Jerz oceniany był przez SB jako jeden z największych i
najbardziej zdeterminowanych wrogów ustroju w skali kraju, a
nadzór nad jego inwigilacją prowadziło kierownictwo MSW, w
tym osobiście ministrowie Kiszczak i Ciastoń. Wśród
zachowanych dokumentów jest pisemne polecenie (sygnowane
przez szefa SB w Radomiu płk. Stefana Ostapińskiego)
zastosowania wobec niego po zwolnieniu z internowania
(koniecznego ze względu na uchwałę Rady Państwa zawieszającą
stan wojenny) cytat: "uzgodnionego przedsięwzięcia
specjalnego", co w kontekście jego śmierci
zaledwie kilka tygodni później oraz w zestawieniu ze
wcześniejszą próbą otrucia w czasie pobytu w Radomiu Anny
Walentynowicz przez ten sam wydział SB, skłania do
przypuszczenia, że tym razem SB było skuteczne. Rodzina
zaobserwowała objawy, które odpowiadały dokładnie takim,
jakie wystąpiłyby po zażyciu środka, którym planowano otruć
Annę Walentynowicz.
Dziś wiemy co tego rodzaju działania oznaczały. Dwa
lat temu głośno było o ujawnionych dokumentach ws. próby
otrucia w Radomiu Anny Walentynowicz. Radomianie byli
tak mocno przekonani, że to SB zamordowało Jacka Jerza, że
zmusiło to ówczesne władze do przeprowadzenia oficjalnej
sekcji zwłok. Oczywiście sekcja taka,
przeprowadzona przez zaufanych lekarzy z MSW musiała
potwierdzić niewinność władzy. Orzeczenie lekarskie
brzmiało...”zawał serca”. Przypomnijmy jednak oficjalne
orzeczenia wydawane w przypadku innych do dziś
niewyjaśnionych zgonów z lat 70/80-tych: ks. Kotlarza,
ks. Stanisława Suchowolca, ks. Sylwestra Zycha,
Grzegorza Przemyka, Stanisława Pyjasa. Tylko tych kilka
nazwisk wystarczy, by „zawał” zabrzmiał zupełnie
inaczej.
Tym bardziej, że komunistyczni spadkobiercy PRL nie
zamierzali zostawić Jacka Jerza w spokoju. Gdy w 1990
r. nadano jego imię jednej z radomskich ulic, wydawało się,
że przynajmniej uda się oddać mu hołd. W lutym 2001 r.
zdominowana przez SLD, Rada Miejska zmieniła nazwę ulicy
ponownie na Gwardii Ludowej.
W wydanym przez Instytut Pamięci Narodowej w 2007 r. albumie
"Ofiary stanu wojennego" podano informację, że według IPN
istnieją przesłanki świadczące o możliwości zastosowania
wobec Jacka Jerza środka o nazwie Furosemid, który podany
bez leków osłonowych powoduje zapaść, a w dawce powyżej 200
mg może powodować śmierć.
Wobec krążących wśród radomian pogłosek o spowodowaniu jego
śmierci przez SB, w przeddzień pogrzebu zabrano ciało z
przycmentarnej kaplicy i zarządzono przymusową sekcję zwłok
(mimo że w dniu zgonu jej odmówiono), którą przeprowadzili
wyselekcjonowani lekarze i orzekli "atak serca" w wyniku
"krańcowo zaawansowanej miażdżycy naczyń wieńcowych" (co
stoi w sprzeczności z zachowanym w archiwach IPN wynikiem
badania EKG wykonanego pół roku wcześniej w ośrodku
internowania, które nie wykazało żadnych nieprawidłowości
pracy serca). Być może to dwudniowe opóźnienie sekcji
potrzebne było na wydalenie z organizmu śladów użytych
środków chemicznych (Furosemid jest lekiem szybko wydalanym,
w ciągu 24 godzin wydalane jest 50% podanej doustnie dawki).
W październiku 2009 roku na wniosek Komisji Ścigania Zbrodni
Przeciwko Narodowi Polskiemu, wobec "ujawnienia nowych
okoliczności zdarzenia" i "z uwagi na konieczność
zweryfikowania podejrzenia popełnienia w omawianym przypadku
zbrodni komunistycznej" Prokuratura Rejonowa w Radomiu
podjęła na nowo umorzone w 1983 roku dochodzenie w sprawie
ustalenia przyczyn nagłej śmierci Jacka Jerza.
Upamiętnienia i odznaczenia
Podana wyżej zmiana nazwy ulicy Gwardii Ludowej na ul. Jacka
Jerza, którą SLD zmieniło.
W latach 1983–1989 w Pionkach funkcjonowała podziemna
Drukarnia Polowa im. Jacka Jerza (wydająca m.in. pismo NSZZ
„Solidarność” pn. "Barykada"), a w latach '90 w Radomiu
działała Radomska Oficyna Wydawnicza im. Jacka Jerza
publikująca prasę KPN oraz Towarzystwa Piłsudczyków. 11
listopada 1994 r. decyzją Kongresu KPN Jacek Jerz został
pośmiertnie odznaczony Złotą Odznaką Za Zasługi Konfederacji
Polski Niepodległej.
13 grudnia 2006 roku, w 25. rocznicę wprowadzenia stanu
wojennego, prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie
Jacka Jerza Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski
(Polonia Restituta). Jacek Jerz figuruje na oficjalnej
liście ofiar stanu wojennego a jego sylwetkę upamiętnia
jedna z tablic ze zdjęciem i biogramem otwartej 13.12.2006
r. na Placu Zamkowym w Warszawie i kolejno przenoszonej do
większości polskich miast wystawy Instytutu Pamięci
Narodowej "Ofiary stanu wojennego".
W listopadzie 2007 r. Telewizja Polska w kanale TVP Info
wyemitowała film dokumentalny z cyklu "Nieznani sprawcy –
wyrok" w reżyserii Jerzego Morawskiego przedstawiający
sylwetkę Jacka Jerza i kontrowersyjne okoliczności jego
śmierci.
13 grudnia 2008 roku, w 27. rocznicę wprowadzenia stanu
wojennego, pierwszy przewodniczący radomskiej „Solidarności”
Andrzej Sobieraj wydał nakładem Stowarzyszenia Osób
Internowanych i Represjonowanych w Stanie Wojennym obszerną
książkę pt. "Radomska droga do wolności 1980–1984" opisującą
w szczegółach jego i Jacka Jerza działalność związkową i
niepodległościową na szczeblu regionalnym i krajowym,
zawierającą szeroki wybór dokumentów archiwalnych i
fotografii oraz odtajniającą długą listę radomskich tajnych
współpracowników oraz funkcjonariuszy SB.
25 czerwca 2016 r., w 40. rocznicę radomskich wydarzeń
Czerwca '76, Prezydent RP Andrzej Duda nadał Jackowi Jerzowi
pośmiertnie Krzyż Wolności i Solidarności.
W 2016 r. Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób
Represjonowanych odznaczył pośmiertnie Jacka Jerza odznaką
honorową "Działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby
represjonowanej z powodów politycznych".
-----
Od redakcji KO:
Informacje i zdjęcie zaczerpnięte z Wikipedii oraz ze strony
internetowej http://www.solidarnosc.radom.net/tresc/jerz.htm
Czesław Piasta
|
Mandarin Kanata is open