• Vanier:    175 McArthur Ave., Vanier, ON K1L 6P8 (mapa)
• Nepean:  1695 Merivale Rd., Ottawa, K2G 3K2 (mapa)

Odgłos zamykanych drzwi zabrzmiał jak uderzenie sędziowskiego młotka po ogłoszeniu wyniku rozprawy. Czy to już koniec? Co teraz? Dlaczego tak się stało? Pytania piętrzyły się jak kra na rzece podczas odwilży. Zadaję tyle pytań jak Leonardo da Vinci, przecież nim nie jestem a może jak Sokrates, który zapytywał samego siebie i innych chociaż często nie podawał odpowiedzi. To tylko ja, Waldemar. Z wykształcenia księgowy, wiek 43, ojciec dwójki dzieci.

Jadwiga nie była sobą od pewnego czasu. Poirytowana, niecierpliwa i zła. Zamknięta w skorupie milczenia, odmawiająca odpowiedzi na moje pytania. Szara, niestarannie uczesana, nieobecna i obca. Niczym nie przypominała osoby, którą znałem.

- Tato – Marta pojawiła się w kuchni niespodziewanie – gdzie jest mama?

- Poszła na spacer, nie, nie w odwiedziny do dziadków – skorygowałem swoją wypowiedź. Wróci nieco później niż zwykle, prosiła abyście na nią nie czekali.

- Nie zabrała ze sobą kluczy – zauważył inteligentnie Jakub.

- Będę czekał na nią i otworzę drzwi, kiedy wróci.

Dzieci przyjęły do wiadomości tłumaczenie bez entuzjazmu i przekonania w szczerość moich słów. Udały się do sypialni. Jutro poniedziałek, zwyczajny dzień dla nich.

Natychmiast rozesłałem wiadomość do najbliższych przyjaciół i znajomych pytając czy Jadwiga jest u nich. W odpowiedzi otrzymałem zaniepokojone i zdziwione teksty. Pewnie poszła do rodziców pomyślałem, to moja ostatnia nadzieja. Teściowa odpowiedziała natychmiast. Jadwiga pozostanie u nich przez kilka dni, potrzebuje czasu dla siebie.

Noc wydawała się nienaturalnie długa. Wstałem wcześniej niż zwykle. Chciałem się przygotować na spotkanie dzieci. Nie wiedziałem jeszcze jak przekształcić w słowa moje myśli, ale postanowiłem przedstawić im sytuację w sposób szczery, jasny i przystępny. Przecież sam nie wiedziałem, dlaczego tak się stało. Nie znałem odpowiedzi na żadne z pytań. Z ulgą zauważyłem, że przyjęły moje wyjaśnienie z uwagą i spokojem. Podczas śniadania zrobiliśmy wspólnie plan na kilka kolejnych dni. Okazało się, że głównie Marta jest lepiej zorientowana w rodzinnej codzienności niż ja. Pomimo wszystko ilość obowiązków przerosła moje oczekiwania i możliwości. Pod koniec tygodnia poprosiłem Jadwigi siostrę o pomoc a przełożonego o wolny piątek i poniedziałek. Pierwszy raz od kiedy pracowałem w firmie. Nie zadawał pytań patrząc na mnie z dużym zainteresowaniem.

Piątek przeznaczyłem na zajęcia domowe. Co za niefortunne sformułowanie. Nie potrafiłem lepiej nazwać prania, odkurzania i gotowania niecierpliwie czekających na podjęcie działań. Pod kierownictwem oraz pomocy Jadwigi siostry uporałem się ze wszystkim zanim dzieci wróciły ze szkoły. Zakupy zdecydowałem zrobić razem z nimi w sobotę. Nie była to najbardziej przemyślana decyzja biorąc pod uwagę kilka nieporozumień co do wybranych przez nich produktów i kosztów. W niedzielę zabrałem ich do kina, wspólnie przygotowaliśmy obiad i wszystko co było konieczne na początek nowego tygodnia.

Poniedziałek pozostawiłem dla siebie. Podczas tygodnia nie byłem w stanie zastanowić się jakie kroki podjąć w obecnej sytuacji. Nie mając żadnych wiadomości od Jadwigi postanowiłem skoncentrować się na sobie. Rozpocząłem od zadawania pytań tym razem bardzo podstawowych wiedząc, że odpowiedź na nie posteruje mnie we właściwym kierunku.

- Czy nadal ją kocham? Uczuciem, które nie jest oparte na fantazji, ale na rzeczywistości jednoznacznie wskazującej, że zostałem porzucony z dziećmi. To samolubność pulsowała pod zranioną męską ambicją. Jest łatwo ukryć się za jej parawanem a jeszcze prościej pod osłoną poczucia winy za wszystko co się stało. W przeciwieństwie powinienem poszukać właściwego rozwiązania lub rozwiązań, zakładając, że jest ich wiele. Kompromis – podpowiedziała mi intuicja – jest często w biznesie niezawodny. Rodzina i jej członkowie to mini firma. W idealnej sytuacji członkowie dbają o swoje interesy, ale w sytuacji kryzysu mobilizują i łączą wysiłek mając na celu dobro wyższe, utrzymanie funkcjonowania firmy. Poświęcenie niezależności każdego jest nieuniknione nie tylko ze względu na złożone zobowiązania i moralną odpowiedzialność, ale dla dobra drugiej osoby. Jeden warunek: „Jeśli mężczyzna kocha …” przypomniałem sobie słowa starej piosenki.

Poczułem się bardziej dorosły, silniejszy, przybyło mi lat bez zmiany daty urodzenia.

Na kartkach wyrwanych z notatnika Marty pozostawionym na kuchennym stole napisałem list do Jadwigi. Może nie list, ale oświadczenie z moich przemyśleń i propozycję rozpoczęcia rozmów. W wysłanej wiadomości zasugerowałem spotkanie w miejscu, gdzie zwykle przed ślubem chodziliśmy na kawę. Dzień i godzina zgodnie z jej wyborem.

W drugim tygodniu „owdowienia” sam podołałem większości obowiązków. Przyznaję w sprzątaniu pomogły mi dzieci oraz siostra Jadwigi przy praniu. Gotowanie zarezerwowałem dla siebie. Jakub zwykle mi asystował wykorzystując jednocześnie czas na męskie rozmowy. Zdałem sobie sprawę, że od dawna nie czułem bliskości dzieci tak bardzo jak podczas tych trudnych dni i tygodni, odkąd zostaliśmy sami.

W niedzielę wieczorem otrzymałem odpowiedź od Jadwigi. Dzień, godzinę i nasze miejsce. Niewielka kawiarnia ściśnięta pomiędzy sklepem z butami i równie małą księgarnią wewnątrz wyglądała tak jak ją pamiętałem. Dwuosobowe stoliki, proste metalowe krzesła i bukiet suszonych kwiatów w glinianym dzbanku. Jadwiga jak zwykle nieco się spóźniła. To należało do naszego zwyczaju. Milczenie pomiędzy nami przerwała kelnerka pytając co chcemy zamówić.

- Dwie czarne kawy i ciastko z kremem – powiedzieliśmy jednocześnie.

To rozładowało nieznacznie napięcie pomiędzy nami. Przez moment rozmowa krążyła na temat dzieci, szkoły i pracy. Po czym zaczęła zacinać się jak prucie starego szalika. Wątła nitka porozumienia naprężając się niebezpiecznie groziła zerwaniem. Supły łączące dwa kolory blokowały nasuwające się słowa. Kontynuacja stawała się coraz bardziej bolesna. Postanowiłem zainicjować zakończenie naszego pierwszego spotkania. Na stoliku położyłem list delikatnie posuwając papier w kierunku Jadwigi. Chciałem dotknąć jej ręki, obawa przed jej cofnięciem odradziła mi ten ludzki gest.

- Jest mi trudno wyrazić słowami myśli i uczucia jakie są we mnie. Papier jest łaskawy i wyrozumiały, absorbuje wszystko. Proszę przeczytaj, daj mi, daj nam szansę – powiedziałem.

Jadwiga bez słowa włożyła kartki papieru do torebki.

- Muszę już iść, pozdrów i ucałuj dzieci.

Coś mnie zatrzymywało w tym miejscu, nie mogłem odejść. Może wspomnienia a może obraz Jadwigi twarzy. Nigdy przedtem nie widziałem jej tak jak dzisiaj. Zmarszczki w wokół ust i ciemno podkrążone oczy. Chciałem jej powiedzieć, że jestem gotowy nie tylko wysłuchać jej słów, ale również zrozumieć jej emocje, potrzeby i perspektywę widzenia. Może nie będę w stanie udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania, nie zawsze będę w zgodzie z jej opinią, ale będę gotowy jej wysłuchać. Z nadzieją, że przeczyta mój list, gdzie w sposób jak najbardziej przejrzysty przetłumaczyłem język emocji, wątpliwości i wyjaśnień na znaki graficzne tworzące słowa i zdania. Zdając sobie jednocześnie sprawę, że podjęte przez zemnie kroki są ważniejsze niż obietnice i deklaracje.

Z moich codziennych lub tygodniowych obowiązku najbardziej lubiłem zakupy. Obecność w sklepie pomiędzy półkami towarów napawała mnie niecierpliwością przetworzenia ich w potrawy. Kolorystyka etykiet pobudzała wyobraźnię planowania jadłospisu. Ze studiowania reguł użycia jednego z przetworów wytrącił mnie znajomy głos. Zbigniewa nie widziałem od kilku miesięcy. Zajęty pracą a teraz i domem nie miałem czasu na kontakty towarzyskie.

- Co słychać, co nowego? – rozpoczął rozmowę Zbigniew.

- Jadwiga nas zostawiła – powiedziałem szybciej niż mogłem pomyśleć.

- Chcesz porozmawiać, masz trochę czasu?

Spojrzałem na telefon, jeszcze godzina do powrotu dzieci ze szkoły. Zaproponowałem kawę w pobliskiej restauracji. W słowach prostych i na skróty opisałem mu moją sytuację, raczej sytuację naszej rodziny. Będąc przekonany, że mnie zrozumie w związku z podobnym doświadczeniem sprzed kilku lat. Separacja a potem rozwód Zbigniewa zaskoczyła wszystkich jego znajomych i przyjaciół. Tego dnia sprawiał wrażenie zadowolonego i pogodzonego z tym co go spotkało.

- Jak długo jesteście razem? – zapytał.

- Blisko piętnaście lat.

- Co zamierzasz zrobić?

- Jeszcze nie wiem, nie zdecydowałem, może nie warto już próbować, może powinniśmy się rozejść.

- Nie rób tego, stracisz wszystko, łącznie z dziećmi.

- Ale przecież ty przeszedłeś przez to niedawno. Masz nową rodzinę, nowe życie.

- Tak, ale nic nie jest takie samo. Nawet moja ulubiona zupa smakuje inaczej. Jeśli jesteś z kimś długo separacja a szczególnie rozwód to jak zabieg na własnym ciele. Po amputacji chorej kończyny nadal ją czujesz jakby nic się nie zmieniło, ciągle jest w tym samym miejscu. Jeśli twoje uczucie do Jadwigi jest nadal silne nie możesz się poddawać przy pierwszych trudnościach. Możesz im sprostać, stworzyć i pielęgnować więź, która jest jednakowo trwała jak i głęboka. Nie obietnice są ważne, ale codzienne działanie potwierdzające ich wiarygodność. Jeden warunek: „Jeśli mężczyzna kocha …” tak jak mówią słowa starej piosenki.

Wracając z pracy w piątkowe popołudnie rozpocząłem planowanie rozpoczynającego się weekendu. Głód podpowiadał mi jednoznacznie, że należy w pierwszej kolejności zadbać o zaspokojenie jego potrzeb. W domu pachniało inaczej niż zwykle. Coś się zmieniło. Zapach pochodził od strony szafki w sąsiedztwie lodówki. Płaski talerz starannie przykryty czystą ściereczką był z pewnością za wszystko odpowiedzialny. Piramida świeżo usmażonych naleśników lśniła cienką warstwą tłuszczu.

- Tato – zawołała Marta wbiegając do kuchni trzymając w ręce notes w kolorowej oprawie – popatrz co znalazłam na biurku.

- A ja dostałem nowe klocki Lego dokładnie takie same jak te, które gdzieś się zapodziały – powiedział Jakub.

Za zaginięcie klocków ja byłem odpowiedzialny. Posługując się narzędziem zbrodni jakim był odkurzacz pozwoliłem mu wessać je do jego wnętrza. Próbowałem je odzyskać, ale zanim do tego doszło zawartość odkurzacza znalazła się w pojemniku na śmiecie starannie pokryta obierkami ziemniaków i marchewki. Tego dnia byłem zły a sprzątanie było ostatnią czynnością jak mogła zmienić mój nastrój.

Czy coś jeszcze się zmieniło? Zajrzałem do pralni. Plastikowy pojemnik pełen po brzegi pod koniec tygodnia był pusty. Wszystkie pokoje wypełniał zapach świeżo wypastowanych podłóg. Jadwiga musiała spędzić dużą część dnia w domu. Może wzięła dzień wolny, co nie było w jej zwyczaju a może nie pracuje. To by tłumaczyło jej przygnębienie i zmienne nastroje.

Zbliżały się urodziny Marty zaproponowałem wspólne przygotowanie przyjęcia urodzinowego w przeddzień uroczystości, która miała odbyć się w sobotę. Jadwiga przyszła do domu w piątek wczesnym popołudniem. Dzieci nie poinformowane o niczym przywitały ją z wielkim entuzjazmem w pośpiechu opowiadając co zdarzyło się podczas minionych tygodni. W sposób zupełnie naturalny Jadwiga przyczepiła do drzwi lodówki listę rzeczy do zrobienia. Późnym wieczorem większość pozycji została z niej skreślona. Dzieci bez protestów udały się do swoich sypialni a my zostaliśmy sami. Co jeszcze tak niedawno było częścią codzienności tego dnia stało się czymś wyjątkowym.

- Porozmawiajmy, jeśli masz jeszcze chwilę czasu – zaproponowałem.

Jadwiga bez słowa przysiadła na skraju kanapy.

- Zostań, proszę z nami, jesteś nam potrzebna. Zrozumiałem, że dla mnie jesteś bardzo ważna, nie tylko kiedy jest dobrze, ale szczególnie kiedy jest źle. Jesteś integralną częścią mojego świata i zawsze znajdę czas dla ciebie nawet jeśli będę bardzo zajęty. Oferuję ci poczucie bezpieczeństwa i pełne zaufanie. Miejsce, gdzie w pełni możesz być sobą bez obawy, że będziesz oceniona czy osądzana.

- Co na to Jadwiga? – zapytał Zbigniew przy naszym kolejnym spotkaniu.

- Nie powiedziała nic, położyła rękę na mojej dłoni.