Szanowni Państwo,
Członkowie i Przyjaciele Instytutu
Naukowego im. Oskara Haleckiego,
W nocy z 22 na 23 stycznia wybuchło
najdłuższe w okresie porozbiorowym Powstanie
Styczniowe przeciwko carskiej Rosji w Królestwie
Polskim i także na terenach dawnej I Rzeczypospolitej
wcielonych do Cesarstwa Rosyjskiego. Już wcześniej bo
w 1861 w czasie słynnych manifestacji powstał Komitet
Centralny Narodowy, który przygotował powstanie, a w
jego okresie przerodził się w konspiracyjny Rząd
Narodowy. W szeregach powstańczych w okresie 1863 -
1865 walczyło w sumie ok. 200 tysięcy słabo
uzbrojonych powstańców (łącznie w
najważniejszym okresie, wiosną i latem 1863
walczyło równocześnie ok. 35 tysięcy powstańców w
partyzanckich oddziałach). Po drugiej stronie
stanęła bardzo dobrze uzbrojona armia carska licząca
na terenie samego Królestwa ok. 145 tysięcy Rosjan.
Tajnym państwem polskim sterował tajny Rząd Narodowy,
a na Zachodzie powstańczą dyplomację prowadził ośrodek
Hotelu Lambert kierowany przez księcia Władysława
Czartoryskiego w Paryżu.
Powstanie chociaż zakończyło się
klęską, ale było ostatnim ważnym aktem dawnej I
Rzeczypospolitej. Powstał wtedy nowy naród nie tylko
złożony z warstwy szlacheckiej, ale w którym
poczucie tożsamości narodowej miały osiągnąć
wszystkie stany. Był to przełom przede
wszystkim duchowy i ważny moment naszych dziejów.
Bez niego nie byłoby walki o wolność przed, podczas i
po I wojnie światowej, nie byłoby powstałej
legendy walki powstańczej, nie byłoby ani Armii
Krajowej, ani Narodowych Sił Zbrojnych, ani Żołnierzy
Niezłomnych - Wyklętych. Wszyscy oni
czerpali niezłomność ducha z czasów Powstania
Styczniowego.
Dzisiaj czcimy dzielnych powstańców
styczniowych, tych co polegli i tych co poszli na
zesłanie, z którego większość nie powróciła już do
swojego domu rodzinnego. Tysiące polskich
majątków ziemskich skonfiskowano, siłą
nawracano na prawosławie szczególnie na Podlasiu
i na Chełmszczyźnie. Polskie i litewskie (późniejsze
również białoruskie) lasy spłynęły krwią.
W powstaniu wzięli udział późniejsi
święci św. Ojciec Rafał Kalinowski, karmelita bosy i
św. Brat Albert Chmielowski zwany Krakowskim
Biedaczyną, opiekun bezdomnych i twórca zakonu Braci
Albertynów.
Dziesięć lat temu Instytut
zorganizował wspólnie z Teatrem Słowa im. M.
Kotlarczyka obchody 150-lecia Powstania Styczniowego w
Ottawie, Montrealu i w Brampton k. Toronto.
Dzisiaj w 160. rocznicę nie możemy o
Nich zapomnieć. Uczcijmy Ich pamięć, Tych, którzy
walczyli o Świętą Sprawę - o wolność Ojczyzny, za
wolność naszą i waszą.
Artur Grottger był malarzem narodowym,
który uwiecznił te czasy w swoich obrazach,
rysunkach i z części ich powstały słynne sztychy
m.in. Polonia i LIthuania.
Instytut Naukowy im. Oskara
Haleckiego i Teatr Słowa im. Mieczysława Kotlarczyka
przy współpracy z Parafią św. Jacka Odrowąża
zaprasza Polonię ottawską
na obchody 160-lecia
Powstania Styczniowego w Ottawie
w sobotę 21 stycznia 2023:
17:00 - Msza św. za poległych i
zesłanych powstańców styczniowych
ok. 18:15 -
Wieczór Pamięci Artura Grottgera
- Słowo od Ambasadora RP w Kanadzie JE
Witolda Dzielskiego
- Słowo od Attaché Wojskowego Komandora
Krzysztofa Książka
- Wykład dr inż Macieja Jabłońskiego - W
160-tą rocznicę Powstania Styczniowego (ok. 30 min.)
- Cyprian Kamil Norwid - Fortepian
Szopena - Maria Berwid-Gawalewicz
- Pokaz filmu o Arturze Grottgerze w reż. W.
Siedleckiego (ok. 12 min.)
- Wystawa dwóch cykli sztychów Artura
Grottgera Polonia i Lithuania (ze
zbiorów prywatnych)
Przewidziany jest również skromny
poczęstunek (OHI) z kawą i herbatą.
Serdecznie zapraszamy,
Za Zarząd OHI
dr inż. Maciej Jabłoński
Prezes
