Tajemnicza Fotografia

Niedzielne popołudnie zgodnie z prognozą pogody powinno być słoneczne i ciepłe. Ale jak często bywa, lub od czasu do czasu przynajmniej, przewidywania pogody nie sprawdzają się. Niespodziewanie dzień przemienił się w pochmurny i szary. Po okiennych szybach woda spływała cienkimi strugami. Rzeczywistość za oknem rozmazana i bez wyraźnych konturów, nie zapraszała do wyjścia z domu. Był to idealny czas na lekturę, słuchanie muzyki lub nadrabianie zaległości w korespondencji.

Przesuwałam ręką po grzbietach książek stojących na półkach, w poszukiwaniu tej właściwej, odpowiedniej do zaokiennej pogody. Nie mogąc się zdecydować sięgnęłam po stare pudełko po butach, wtłoczone pomiędzy książkami. Należało do mojej mamy, dając schronienie rodzinnym fotografiom. Wspomnienia chrztów, ślubów, czy niedzielnych wypraw za miasto utrwalone w czarno-białych kolorach, przypominały mi lata dzieciństwa. Rodzice uśmiechnięci i młodzi, w przeciwsłonecznych okularach, ja pomiędzy nimi.

Pamiętam dzień upalny, słoneczny i naszą wyprawę do podmiejskiego lasu. Koc rozpostarty na odurzająco pachnącym sosnowym igliwiu, kanapki, woda z sokiem do picia. Czerwona piłka w białe gwiazdy w siatce z kolorowego sznurka. Mrówki spacerujące po kocu i brzęczenie owadów. Przygoda mojego dzieciństwa. Wspomnienia zdarzeń wysypane z mojej pamięci a utrwalone na błyszczącym papierze.

Pomiędzy nimi zdjęcie zupełnie mi nieznajome. Nie pamiętam ani jego autora, ani czasu kiedy było zrobione. Na nim rzeka szeroko rozlana, na brzegu Wędkarz i Łabędź. Człowiek ubrany w przeciwdeszczowy płaszcz z kapturem, siedzi tyłem odwrócony. Przygarbiony, trzyma niedbale wędkę zanurzoną w mętnej i błotnistej wodzie. Obok, z lewej strony, wiadro na ryby. Z prawej strony Łabędź, głowa skierowana w stronę Wędkarza, jakby w oczekiwaniu. Nieskazitelna białość ptaka odbija się kontrastowo od szarości fotografii.

- Siedzisz na brzegu od dość dawna, czy udało ci się złowić rybę? - zapytał człowieka Łabędź.

- Nie – odpowiedział człowiek – tylko stary sandał, rozmokniętą w wodzie koszulę w kratkę i trochę roślinności z dna rzeki. Muszę przyznać, że nie byłem zbyt uważny, zamyśliłem się.

- Co zaprząta twoją uwagę bardziej niż łowienie ryb? Przecież w tym celu tu przyszedłeś.

- Tak – przytaknął człowiek – ale to tylko pretekst dlaczego jestem tutaj.

Za wzgórzem położonym na przeciwnym brzegu rzeki, jest niewielka osada. Kilkanaście zabudowań, w każdym rodzina, rodzice, dzieci a często i dziadkowie. Utrzymują się z pracy na roli, ale ziemia jest nieurodzajna, nie daje wystarczająco plonów, aby wyżywić wszystkich mieszkańców. Pod koniec zimy, kiedy zapasów jest mniej i mniej, obawa przed głodem staje się głównym tematem rozmów. Każdego roku o tej właśnie porze mieszkańcy osady zbierają się, aby rozważyć wszelkie możliwości uniknięcia tego problemu na przyszłość. Przewodzi im osoba wybrana spośród najbardziej światłych i doświadczonych mieszkańców osady. W tym roku wybór padł na mnie. Podjąłem się obowiązku bez zastanowienia, ale po pewnym czasie straciłem zapał i zainteresowanie. Zapragnąłem zamiast działać na rzecz osady, zrobić coś tylko i wyłącznie dla siebie. Nie po raz pierwszy przewodzę mieszkańcom, prawdę mówiąc od wielu, wielu lat i ten ostatni wybór spowodował,że zacząłem nabierać wątpliwości, jak powinienem postąpić. Czy jest słuszne żebym zrezygnował z chęci zrobienia czegoś tylko i wyłącznie dla siebie, tak jak chciałem to zrobić od dawna. Czy powinienem podjąć się zaproponowanej mi roli i pomóc mieszkańcom w trudnej sytuacji. Zdając sobie jednocześnie sprawę, że moje rozległe doświadczenie i pomysłowość może pomóc im w rozwiązaniu wielu problemów.

Jakiego wyboru powinienem dokonać?

- Zostaw to wszystko za sobą, pozostaw troski i problemy mieszkańców tam gdzie one należą, na przeciwległym brzegu rzeki. Podążaj za tym co chcesz uczynić dla samego siebie, już wystarczająco zrobiłeś dla innych – zaproponował Łabędź.

- Mimo twojej rady nie jestem w stanie podjąć decyzji – odpowiedział Wędkarz – co przypomina mi historię, jaką opowiedział mi mój ojciec, a która przytrafiła się jednemu z jego przyjaciół. Został on zaproszony na coroczne spotkanie rodzinne, w którym mięli uczestniczyć prawie wszyscy członkowie najbliższej rodziny. Przyjaciel ojca oceniał tego typu spotkania jako stratę czasu. Niektórych członków rodziny uważał za nieciekawych, nie zgadzał się z ich poglądami i stylem życia. Postanowił, że na spotkanie nie pójdzie. Jako przyczynę podał nadmiar obowiązków zawodowych, pochłaniających większość jego wolnego czasu. Nie było to zgodne z prawdą, ale przyjaciel ojca uważał swoją decyzję za prawidłową i uzasadnioną. Nie widział powodu żeby postąpić inaczej. Przecież nie można lub nie powinno się zrezygnować z wybranej przez siebie drogi postępowania tylko dlatego, że powszechnie uważa się inaczej. Była to kwestia moralnego wybory pomiędzy tym co słuszne ze względu na innych a tym co chcemy tylko dla samego siebie, jako jednostki. Podczas podejmowania decyzji nie uwzględnił faktu, że niektórzy jego kuzyni czekali z niecierpliwością, żeby się z nim spotkać, uważając go za osobę interesującą a rodzicom swoim postępowaniem sprawił przykrość.

- Czy uważasz, że historia którą mi opowiedziałeś w jakimś stopniu dotyczy ciebie? – zapytał Łabędź.

- Owszem – odpowiedział Wędkarz – stoję przed takim samym wyborem, z jedną różnicą nie podjąłem jeszcze żadnej decyzji.

W tym momencie zgarbił się jeszcze mocniej, prawie zapominając o wędce zawisłej nad płaszczyzną wody. Łabędź popatrzył na niego z żalem.

- W takim razie zrób coś szalonego, niezwykłego. Udaj się ze mną w inne strony świata. Zobaczysz wiele ciekawych krajów, odetchniesz innym, świeżym powietrzem. Zapomnisz o osadzie, jej mieszkańcach, swoich rozterkach. Doznasz uczucia szczęścia.

Ale Wędkarz wiedział, że podejmowanie proponowanych przez Łabędzia decyzji nie uczyni ani jego, ani nikogo innego szczęśliwym. Przez moment złudna iskra wyobraźni zabłyśnie i zgaśnie natychmiast. Czy interesujący świat jaki obiecywał mu Łabędź, istotnie jest tak interesujący? Jak długo będzie oddychał świeżym, czystym powietrzem? Co się stanie jak wyjątkowe zacznie przekształcać się w szarość zwykłych, monotonnych dni? Jaki los spotka mieszkańców jego rodzinnej osady? Jak dadzą sobie radę bez niego, jakie kroki i decyzje podejmą? Czy pozwolą mu wrócić jeśli zatęskni za nimi?

Nie rozumiał dlaczego opowiada o swoich wątpliwościach spotkanemu przypadkiem Łabędziowi. Nie wiedział, że był to moment w jego życiu, gdy myśli i uczucia ubrane w słowa płynęły szerokim strumieniem, spontanicznie w kierunku anonimowego słuchacza. Nie dlatego, że mówiący oczekiwał rady czy drogowskazu uświadamiającego mu gdzie powinien zmierzać, ale dlatego że potrzebował usłyszeć sam siebie.

Tymczasem skierował wzrok na wędkę. Spławik tańczący jeszcze przed chwilą na powierzchni, utonął w mętnej wodzie. Wędkarz wstał natychmiast i z wyczuciem obracał korbą kołowrotka. Wędka wygięła się, żyłka naprężyła i po chwili na jej końcu zawisła ryba. Człowiek zręcznie przybliżył rybę do siebie i uważnie jej się przyjrzał.

- Nareszcie udało ci się złowić rybę – zawołał entuzjastycznie Łabędź, po chwili dodając – ale dlaczego wypuściłeś ją na wolność?

- Muszę już iść – odpowiedział Wędkarz, jakby nie słysząc pytania i wkładając starannie wędkę do specjalnej torby a następnie zmierzając w kierunku drewnianego mostu prowadzącego na przeciwległy brzeg rzeki.

- Nie wybierasz się ze mną w podróż? – zawołał za nim ptak.

- Nie, ani teraz, ani kiedykolwiek – odpowiedział tym razem Wędkarz – podjąłem inną decyzję.

Był już w pewniej odległości od miejsca gdzie zostawił Łabędzia. Odwrócił się do niego, wzrok jego przejrzysty i jasny, twarz wyłagodzona a plecy wyprostowane. Podniósł rękę w geście pożegnania oddalając się szybkimi krokami.

Kobieta patrzyła jeszcze przez chwilę na fotografię, delikatnie odłożyła ją do pudełka po butach wraz z innymi rodzinnymi zdjęciami.

_______________

Tekst zainicjowany widokiem człowieka i łabędzia, będących nad brzegiem rzeki a zatrzymanych w czasie przez fotografa w tym wyjątkowym momencie oraz refleksją nad motywami podejmowanych przez każdego z nas decyzji i następującymi po nich implikacjami.

Maria M.  mariam7@mail.com